|
|
| |
|
| |
 |
Het was liefde op het eerste gezicht.
Zij woonde bij mij in de straat en ik bracht een avondkrant rond.
Tja, hoe gaat zoiets dan? Je maakt eens een praatje, je gaat een keertje uit.
De eerste keer weet ik me nog precies te herinneren, dat was op 1 juli 1987, zegt hij zonder een seconde te hoeven nadenken.
Toen wij elkaar leerden kennen waren we allebei 18 jaar met maar twee weken verschil ertussen.
Drie jaar laten krijgt zij de eerste verschijnselen van MS.
Achteraf kun je zeggen dat ze al langer vaak heel moe was.
Maar ja, dan dacht je aan zoiets als voorjaarsmoeheid, zegt hij.
Op een zondagochtend valt zij bij het opstaan zomaar naast haar bed.
Geen kracht meer in de benen.
Ze gaan meteen naar de huisarts en die denkt eigenlijk onmiddellijk aan MS.
Zij wordt doorgestuurd naar de neuroloog en in een tijdsbestek van twee maanden is het duidelijk: Ze heeft MS.
We wisten niet echt goed wat MS was.
Ja, je weet dat het een ernstig slopende ziekte is.
En |
|
| dat je misschien in een rolstoel komt.
Maar mijn vriendin was nog zó ontzettend jong.
Komt nog bij dat een rolstoel op zich mij niet afschrikt.
Mijn moeder heeft in haar jeugd polio gehad dus ik was wel vertrouwd met rolstoelen.
Ik heb mijn moeder nooit anders gekend.
De moeder van mijn vriendin was een ander verhaal.
In die tijd woonden we allebei nog thuis.
Haar moeder maakte zich erg ongerust. Die had meteen zo'n beeld voor zich van: straks kan ze niks meer.
En betuttelde haar vreselijk, vertelt hij.
Op het laatst mocht ze bijna niks meer; bij wijze van spreken nog geen kopje koffie inschenken.
Toen hebben we besloten om samen te gaan wonen.
In 1992 was dat. Ik dacht, komt ze een beetje onder dat juk vandaan. Kan ze meer haar eigen leven bepalen.
De eerste jaren gaat het best redelijk goed met haar.
Ze krijgt wel regelmatig een schub maar dan helpt een solumedrolkuurtje haar er weer bovenop.
Het gaat dan wel weer.
Maar dat neemt toch niet weg dat wij tot de pijnlijke conclusie moeten komen dat kinderen er voor ons wel nooit in zullen zitten.
Daar hebben we best mee getobd en verdriet om gehad. Maar op een gegeven moment sluit je het af.
Een paar jaar later krijgt zij veel last van haar ogen.
Ze gaat dubbelzien en kan geen ondertiteling meer lezen. |
| |
| Met één hand voor haar oog probeert ze met het andere oog toch wat te kunnen lezen.
Daarna krijgt ze een hevige aanval en uitvalsverschijnselen aan haar benen.
Ze gaat moeilijker lopen.
En wonen in de eengezinswoning die ze hebben gaat niet meer.
Volgens de woningbouwvereniging kan de woning niet worden aangepast.
We moeten verhuizen naar een appartement, een zogenaamde semi-aangepaste seniorenwoning.
zIJ had wisselende periodes.
Als het somber weer was zei ze: ik wil niet meer, van mij hoeft het niet meer.
Ik zei dan altijd: nou jij bent ook een mooie.
Je denkt alleen maar aan jezelf. Dan moet ik toch ook het huis uit.
Want omdat het om een aangepast appartement ging, had alleen zij het recht om daar te wonen.
Natuurlijk besefte ik op een gegeven moment dat het voor haar alleen maar erger werdt.
Ik vraag mij af of dit voor haar nog wel een leven is: Zelf niet meer naar het toilet kunnen, zwakke spieren, door anderen gewassen en aangekleed moeten worden en in een stoel gezet.
Gedurende de dag kwamen ze dan nog twee keer om haar te verschonen. |
 |
|
| |
| En 's avonds werd ze weer in bed gelegd.
Ik voel me een gevangene in m'n eigen lichaam, zei ze tegen me.
Toen ze dat zei, was dat wel heel erg schrikken.
Op het laatst is zij heel mager en krijgt ze een pegsonde, een slangetje dat rechtstreeks astronautenvoeding naar de maag voert, om op krachten te blijven.
Ik hoopt dat zij hierdoor weer een beetje zin in het leven krijgt en dat de coördinatie misschien weer wat terug komt.
Zodat ze zelf weer een sigaretje kan roken.
Maar tegen Kerst vorig jaar - ja, dat is toch een tijd van bezinning - kwam ze weer met dat verhaal van: ik wil eigenlijk niet meer en zie mij hier nou zitten hangen.
Toen heb ik haar beloofd om te kijken wat ik voor haar kon doen.
Dat is geen leuke taak.
Ze was er zelf heel stellig over maar voor mij was het heel moeilijk.
Ik ben eerst naar haar huisarts gegaan, die het gelukkig erg goed begreep, want hij kwam regelmatig bij haar langs. |
| |
 |
Dan komt er een Scan-arts bij, een onafhankelijke arts die het verhaal aanhoort en er een rapportage van maakt.
De papieren van de NVVE (Nederlandse Vereniging voor Euthanasie) worden ingevuld en daaronder moet zij zelf haar handtekening zetten.
Maar dat kan ze niet meer.
In dat geval mag een kruisje ook, maar dat wil ik voor mijzelf niet.
Niet omdat ik bang ben later te worden aangeklaagd of erop aangekeken, maar voor zijn gevoel.
Dus stellen vrienden van ons, die ook bij de gesprekken met de scan-arts zijn geweest een getuigenverklaring op.
Hoewel ik er nooit aan getwijfeld heb om met haar door te gaan, misschien door mijn achtergrond, mijn ma die altijd in een rolstoel heeft gezeten en met pa en ma ging het ook goed, dus waarom met mij niet, kan en wil ik zich met Kerst 2005 niet langer verzetten tegen de wens van haar.
Ik beloof haar te kijken wat ik kan doen. Op een gegeven moment weet je het en dan leef je daar naar toe.
Dan komt |
|
| de tijd van intens afscheid nemen van elkaar.
Dan ga je je er op voorbereiden, voor zover dat kan.
Maar als het dan gebeurd is, dan komt van alles wat je van tevoren gedacht had, alle scenario's, niets van uit.
Dan is het allemaal precies anders dan je had verwacht. Althans zoals je het je had voorgesteld.
Ik weet nu dat verstand en hart twee dingen zijn die hartstikke tegenover elkaar staan.
Want je verstand zegt: het kan zo niet langer, het is één grote lijdensweg.
Maar je hart praat toch anders.
Het is gewoon moeilijk om die op één lijn te krijgen.
Maar ik sta nog steeds tweehonderd procent achter haar beslissing en ik ben blij dat ik haar daarmee heb mogen helpen. |
| |
| Die achttien jaar die ik met haar heb meegemaakt, dat is gewoon de helft van mijn leven, die vergeet ik nooit.
Ik heb er ook nooit spijt van gehad en nog niet maar achteraf is het wel een hele weg geweest.
Het is niet van de ene op de andere dag pats boem.
Je groeit er geleidelijk in en je accepteert het.
En ik accepteerde het eigenlijk gemakkelijker dan haar, maar ja, ik ging naar mijn werk en zij zat er mee.
Op 1 juli 1987 leerde wij elkaar kennen. Achttien jaar later, op 1 juli 2005 nam ik afscheid van haar. Ja, over die datum was goed nagedacht. |
| |
| Terug naar het overzicht van de ervaring verhalen >>> |
| |
|
